Tweede Hamerd
De Tweede Hamerd meandert dwars door de polder het Oudeland van Ooltgensplaat. Het is een kreek die eeuwen geleden ontstond als getijdengeul. Dat was in de tijd dat er nog geen polder was. Het gebied was een veenmoeras met droogvallende platen, schorren en slikken. De Tweede Hamerd en andere getijdengeulen stroomden eromheen, op de beweging van eb en vloed. Na de inpoldering kwamen de geulen binnendijks te liggen en veranderden ze in kreken.
Lang geleden was dit gebied een veenmoeras. Rond de droogvallende platen, schorren en slikken liepen getijdengeulen. Eb en vloed konden onbelemmerd hun gang gaan. Tot het moment van bedijking. Toen kwamen de meeste getijdengeulen binnendijks te liggen. Na deze afdamming veranderden de grotere geulen in kreken, terwijl de kleinere werden gedempt. Op Goeree-Overflakkee zijn bijna tachtig polders met in totaal nog 38 kreken.
De kreken herinneren aan de tijd van vóór de inpolderingen. Ze hebben dus een cultuurhistorische waarde. Daarnaast vormen kreken een aangename afwisseling in het vlakke, weidse landschap. Maar deze voormalige getijdengeulen hadden – en hebben – ook praktisch nut. Zo spelen ze een rol bij de afwatering van de polders en de zoetwatervoorziening. Ook bewijzen de kreken hun nut als er overvloedige neerslag valt. Dan dienen ze als waterberging.
Op veel plaatsen zijn kreken gedempt of rechtgetrokken, ook op Goeree-Overflakkee. Vooral in de tijd van de ruilverkavelingen gebeurde dat veel. De boeren waren er blij mee, want demping of kanalisatie maakte het bebouwen van het land gemakkelijker en efficiënter.
Maar de Tweede Hamerd meandert als vanouds dwars door de polder. Meer dan vijfhonderd jaar nadat de kreek is afgedamd, zowel aan de noordelijke zijde als aan de zuidelijke zijde van de polder het Oudeland van Ooltgensplaat. De afsluitende ringdijk heet de Oudelandsedijk. Van het gedeelte van de Tweede Hamerd aan de buitenzijde van de dijk is niets meer te zien.
Om de Tweede Hamerd meer in de schijnwerpers te zetten, is een naamsteen geplaatst op de plaats waar de kreek ooit is afgedamd. Ook bij andere kreken op Goeree-Overflakkee staan deze stenen, naar het voorbeeld van de naamstenen op de dijken. In totaal gaat het om 54 markeringsstenen.