Kreek en waterberging
De polder is langs rechte lijnen verkaveld. Strak en efficiënt voor de boeren. Toch is niet alles recht. Hier kruist de Waardersweg een kronkelende kreek. Het is de Tweede Hamerd, een overblijfsel uit de tijd dat dit gebied nog niet was ingepolderd. Nabij de kreek is een waterberging gecreëerd, die niet alleen overtollig regenwater opvangt maar zich ook heeft ontwikkeld tot een klein maar fijn natuurgebiedje.
Kijk om je heen en stel je voor dat dit geen polder is. Geen uitgestrekte landerijen met gewassen als aardappelen, uien, suikerbieten en graan. Bedenk dat dit gebied meer dan vijf eeuwen geleden een veenmoeras was. Een gebied met schorren, slikken en droogvallende platen, omgeven door geulen.
Na de bedijking, eind vijftiende eeuw, kwamen die geulen binnendijks te liggen en veranderden ze in kreken. De Tweede Hamerd, waar de Waardersweg overheen is gelegd, is zo’n kreek. Eigenlijk de enige kreek binnen de polder het Oudeland van Ooltgensplaat. De enige overgebleven geul uit de tijd dat dit een veenmoeras was.
Een andere stroomgeul liep toen tot vlak bij het huidige Ooltgensplaat en vormde mogelijk één geheel met de Tweede Hamerd. Die stroomgeul is binnen het Oudeland van Ooltgensplaat verdwenen, maar stroomt daarbuiten nog altijd als de Galathese Kreek.
De Tweede Hamerd meandert dwars door de polder het Oude Land van Ooltgensplaat, die omringd is door de Oudelandsedijk. De huidige kreek is eind vijftiende eeuw op twee plekken afgedamd: in het noordoosten van de polder en in het zuidwesten.
Behalve de Waardersweg is er nog een weg die over de Tweede Hamerd loopt. Dat is de Langeweg, de belangrijkste toegangsweg tot Ooltgensplaat.
Kreken bewijzen hun nut als er overvloedige neerslag valt. Dan dienen ze als waterberging. Nabij de kruising Waardersweg-Tweede Hamerd is nog een extra waterberging gecreëerd. Water bufferen is, zeker in tijden van klimaatverandering, belangrijk om schade van overtollig regenwater en droogte te beperken. Bovendien is zo’n waterberging een plek waar de natuur de ruimte krijgt. Zoals in dit kleine maar fijne natuurgebiedje.